Dobre praktyki opracowania projektów sieci wod.–kan.
Sposób opracowania:
1. Dokumentację projektową należy sporządzić zgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi w rozumieniu ustawy Prawo Budowlane i rozporządzenia wykonawcze do tej ustawy.
2. Wykonanie dokumentacji bezwzględnie powinno być poprzedzone wizją w terenie.
3. Dokumentację należy złożyć do uzgodnienia w trzech identycznych egzemplarzach, z których dwa pozostaną w archiwum spółki.
4. Dokumentacja powinna być czytelna i spójna pod względem tekstowym i graficznym.
5. Dokumentacja powinna zawierać wybrane elementy w zależności od zakresu opracowania:
a) stronę tytułową,
b) spis treści,
c) część opisową zawierającą:
- temat i zakres opracowania,
- autora opracowania - projektant,
- opis przyjętych rozwiązań technicznych w tym: zastosowane materiały, sposób połączeń, armaturę, technologię wykonania robót, sposób zabezpieczenia innych sieci i uzbrojenia terenu w przypadku skrzyżowań, zabezpieczenia ścian wykopu, ewentualne przejścia przez przeszkody itp., obliczenia doboru średnic przewodów, sposób przeprowadzania prób szczelności, a w przypadku sieci wodociągowej płukania i dezynfekcji,
d) część graficzną zawierającą :
- orientację w terenie z zaznaczoną lokalizacją inwestycji,
- projekt zagospodarowania działki/terenu opracowany na aktualnej mapie do celów projektowych w skali 1:500 gwarantującej czytelność opracowania, zawierający w szczególności:
- trasy projektowanych sieci,
- czytelną legendę,
-opis sieci: materiał, średnica,
- zaznaczenie miejsc włączenia do istniejących i projektowanych odcinków,
- zaznaczenie punktów likwidacji istniejącego uzbrojenia,
- profile podłużne wszystkich odcinków przewodów z podaniem rzędnych terenu projektowanego, istniejącego, rzędnych osi przewodów (wodociąg), dna przewodów (kanalizacja) , zagłębienia, materiału, odległości; na profilu należy opisać rodzaj terenu i nawierzchnię; należy zaznaczyć istniejące i projektowane uzbrojenie krzyżujące się z projektowanymi przewodami z opisaniem rodzaju, średnicy, rzędnej posadowienia i odległości od punktu początkowego,
- rysunki szczegółowe w zależności od potrzeb, np.: zestaw hydrantowy, zestaw napowietrzająco odpowietrzający, zabezpieczenie istniejącego uzbrojenia, studnia kanalizacyjna, schematy montażowe węzłów wodociągowych, itp.,
e) załączniki:
- warunki techniczne (przyłączenia) będące podstawą opracowania oraz inne pisemne informacje, jeśli takie zostały wydane przez ZPWiK Sp. z o.o. w Zabrzu dla danej inwestycji,
- opinię z Narady Koordynacyjnej,
- uzgodnienia, opinie, pozwolenia oraz inne dokumenty i decyzje wynikające z warunków technicznych (przyłączenia) oraz obowiązujących przepisów, wydane przez właściwe organy,
- decyzję zarządcy drogi na lokalizację urządzenia w pasie drogowym (w przypadku jego lokalizacji w pasie drogowym),
- oświadczenie zawierające zgodę na posadowienie urządzeń na terenach prywatnych nieruchomości podpisane przez właścicieli działek na terenach, których projektowane jest urządzenie lub oświadczenie o posiadaniu takiej zgody,
- dane z badań geologicznych lub geologiczno-inżynierskich przeprowadzonych zgodnie z normą PN-802479 oraz opis rozwiązań projektowych przyjętych na podstawie tych badań, zawarty w części opisowej dokumentacji projektowej,
- oświadczenie projektanta, że dokumentacja została sporządzona zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz sztuką budowlaną,
- decyzję z Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa o nadaniu uprawnień budowlanych oraz zaświadczenia przynależności projektanta do Izby.
ZPWiK Sp. z o.o. w Zabrzu zastrzega sobie możliwość zgłoszenia projektantom konieczności dostarczenia innych dodatkowych, a niewymienionych wyżej dokumentów związanych ze złożonością projektu lub wynikających z realizacji postępowania administracyjnego.
Sieć wodociągowa
1. Wymagania ogólne
Projektowana sieć wodociągowa powinna zapewniać dostawę wody w ilościach wystarczających do założonych celów, np. bytowych, technologicznych wraz z zabezpieczeniem na cele ppoż. Sieć wodociągową projektować w oparciu o wymagania aktualnych norm, przepisów branżowych oraz innych obowiązujących aktów prawnych. Wszystkie materiały stosowane do wykonania wodociągu muszą być zgodne z Ustawą o wyrobach budowlanych, muszą posiadać aktualny atest PZH dopuszczający do kontaktu z wodą pitną, producent jest obowiązany posiadać certyfikat ISO 9001 lub inny równoważny system zarządzania jakością.
2. Lokalizacja przewodów
Przewody lokalizować w terenach ogólnodostępnych z możliwością dojazdu w celach eksploatacyjnych oraz obsługi sieci.
Wskazana jest lokalizacja sieci w drogach dojazdowych, w pasach zieleni lub chodnikach. Dopuszcza się lokalizację przewodów w jezdni. Lokalizacja w pasie drogowym następuje zgodnie z ustaleniami z Zarządcą drogi.
3. Zagłębienie i posadowienie
Zagłębienie przewodów wodociągowych powinno uwzględniać głębokość przemarzania gruntu dlatego należy przyjmować następujące minimalne przykrycie, tj. odległość od rzędnej terenu do rzędnej wierzchu rury 1,50 m bez względu na średnicę. Przewody należy układać na 20 cm podsypce z piasku i obsypać 30 cm warstwą piasku.
4. Minimalne odległości przewodów wodociągowych od innych przewodów, urządzeń i obiektów infrastruktury technicznej Przy projektowaniu przewodów wodociągowych należy zachować minimalne odległości w rzucie poziomym od innych przewodów, urządzeń i obiektów infrastruktury technicznej, zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami . Zalecane odległości przedstawia tabela nr 1 - załącznik do niniejszych wytycznych.
5. Skrzyżowania i kolizje z istniejącą i projektowaną infrastrukturą techniczną
a) Należy zachować odległość minimum 30 cm w świetle między krzyżującymi się przewodami.
b) W przypadku skrzyżowania z rurociągami gazowymi należy stosować normę PN-91/M-34501. Ponadto stosować się do warunków zawartych w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 26.04.2013 r. (Dz.U. z dnia 04.06.2013 r. poz.640) oraz wytycznych gestora sieci
c) W przypadku skrzyżowania z kablami elektroenergetycznymi należy zastosować normę N-SEP-E-004. Przy skrzyżowaniach, na kablach, należy zastosować dzielone rury osłonowe, np. produkcji „AROT-A", zgodnie z przepisami.
6. Materiał do budowy przewodów sieci wodociągowych
Sieć wodociągową należy projektować z rur:
a) polietylenowych o wartości ciśnienia nominalnego PN10, przewodów z materiału PE100 z typoszeregu SDR17, zgrzewanych doczołowo,
b) przy wykonywaniu przewiertów, przecisków należy stosować rury typu PE100 SDR11 w wersji do przewiertów lub o podobnych technicznie właściwościach,
c) połączenie proj. sieci z istniejącą siecią wodociągową dokonać przy pomocy złączek rurowych Georg Fischer;
7. Zasuwy
Na przewodach sieci wodociągowej należy stosować zasuwy równoprzelotowe, kołnierzowe, przystosowane do ciśnienia nominalnego 1,6 MPa, w obudowie ziemnej, ze skrzynką dużą, żeliwna, obrukowaną 0,5 x0,5 lub zabezpieczoną betonowym pierścieniem. Zasuwy należy lokalizować w węzłach, zgodnie z przepisami. Przy rozmieszczeniu zasuw w węźle należy stosować zasadę dotyczącą tego, iż przewód sieciowy o mniejszej i równej średnicy powinien być odcięty od przewodu sieciowego o większej średnicy. Zaleca się stosowanie zasuw AVK , Hawle lub równoważnych.
8. Taśma ostrzegawcza
Należy przewidzieć ułożenie nad wodociągiem 30 cm od jego górnej krawędzi taśmy PVC z wkładką metalową, szerokości 20 cm koloru niebieskiego.
9. Studnie
Studnie na sieci wodociągowej (komory zasuw, studzienki eksploatacyjne i montażowe) powinny być projektowane zgodnie z wytycznymi dla tych urządzeń, zgodnie z normą PN- B- 10728:1991 - studzienki wodociągowe.
10. Hydranty
Hydranty muszą być wykonane zgodnie z normą PN-EN 1074-6:2009 Armatura wodociągowa - Wymagania użytkowe i badania sprawdzające. Część 6: Hydranty. Na przewodach sieciowych stosować hydranty nadziemne DN80, w uzasadnionych przypadkach dopuszcza się stosowanie hydrantów podziemnych o średnicy DN80. Hydranty rozmieszczać zgodnie z przepisami oraz na końcówkach sieci. Ponadto ze względów eksploatacyjnych należy starać się rozmieszczać hydranty w najwyższych punktach przewodów wodociągowych oraz przy zasuwach liniowych dla odpowietrzenia odcinka przewodu. Hydranty należy projektować na odgałęzieniu przewodu z zasuwą odcinającą. Zaleca się stosowanie hydrantów AVK , Hawle lub równoważne.
11. Studnia wodomierzowa
Zaleca się budowę studni wodomierzowej na czas trwania budowy . W przypadku zabudowy tymczasowej studni wodomierzowej do celów budowy dopuszcza się stosowanie studni z tworzywa sztucznego. Przyłącze służące do zasilania placu budowy w wodę w okresie realizacji inwestycji winno być wykonane zgodnie z warunkami przyłączenia wydanymi przez ZPWiK Sp z o.o. oraz planem sytuacyjnym i będzie stanowiło odcinek docelowego podłączenia do obiektu, w związku z czym przed zasypaniem podlega ono odbiorowi przez przedstawiciela ZPWiK.
12. Umiejscowienie zestawu wodomierzowego
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2012 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2002r . Nr 75, poz. 690, z późn. zm .) zestaw wodomierzowy powinien być umieszczony w budynku albo w studzience wodomierzowej .
- Zestaw wodomierzowy w budynku powinien być zlokalizowany w odległości max do 1 m od ściany zewnętrznej budynku, przez którą przyłącze jest wprowadzone do budynku. Zestaw wodomierzowy należy zlokalizować na wysokości 0,4 - 1,0 m od posadzki pomieszczenia, a instalację wodomierzową zamocować do ściany za pomocą konsoli . Zestaw wodomierzowy należy zamontować w pozycji poziomej.
- Pod wodomierzem nie należy wykonywać żadnych podpór, a w przypadku konieczności podparcia zestawu wodomierzowego, podpory należy wykonać tak, aby nie utrudniały demontażu armatury wokółwodomierzowej.
- W przypadku wodomierzy od DN 50mm włącznie należy przewidzieć łącznik kompensacyjny rurowy w celu umożliwienia montażu/demontażu wodomierza oraz zasuwy. Przy średnicy armatury odcinającej od DN50 mm włącznie należy stosować zasuwy odcinające zamiast zaworów
- za wodomierzem i za zaworem głównym zabudować zawór spustowy do poboru prób oraz urządzenie zabezpieczające przed wtórnym skażeniem wody (zawór zwrotny antyskażeniowy) zgodnie z normą PN-EN 1717:2003; - za wodomierzem i za zaworem głównym zabudować zawór spustowy do poboru prób oraz od strony instalacji wewnętrznej należy zainstalować zabezpieczenia uniemożliwiające wtórne zanieczyszczenie wody, zgodnie z wymaganiami dla przepływów zwrotnych, określonymi w Polskiej Normie dotyczącej zabezpieczenia przed przepływem zwrotnym.
Zawór antyskażeniowy należy również zainstalować na odgałęzieniu instalacji hydrantowej jeżeli jest ona połączona z instalacją wody pitnej do celów bytowych.
13. Oznakowanie sieci wodociągowej
Armaturę zabudowaną na sieci wodociągowej (zasuwy, hydranty, odpowietrzniki , itd.) należy oznakować zgodnie z PN-86/B- 09700 . Opisy winny być wykonane w sposób trwały, czytelny, odporny na warunki atmosferyczne. Tabliczki lokalizować na trwałych elementach ogrodzeń za zgodą właścicieli lub na słupkach stalowych ocynkowanych, albo na słupkach betonowych o szerokości tabliczki z pomalowanym na niebiesko pasem 5 cm od góry (w terenach niezabudowanych).
Sieć kanalizacji sanitarnej
1. Wymagania ogólne
Projektowana sieć kanalizacji sanitarnej powinna zapewniać odbiór ścieków z całego obszaru, który docelowo winien zostać skanalizowany z uwzględnieniem zapisów w MPZP. Sieć kanalizacji sanitarnej należy projektować w oparciu o wymagania aktualnych norm, przepisów branżowych oraz innych obowiązujących aktów prawnych.
2. Lokalizacja przewodów
Kanały lokalizować w terenach ogólnodostępnych, z możliwością dojazdu w celach eksploatacyjnych oraz obsługi sieci.Wskazana jest lokalizacja sieci w drogach dojazdowych, w pasach zieleni lub chodnikach. Dopuszcza się lokalizację przewodów w jezdni. Lokalizacja w pasie drogowym następuje zgodnie z ustaleniami z Zarządcą drogi.
3. Zagłębienie i posadowienie
Zagłębienie kanałów powinno uwzględniać głębokość przemarzania gruntu dlatego należy przyjmować następujące przykrycie, tj. odległość minimalna od rzędnej terenu do rzędnej wierzchu rury 1,50 m bez względu na średnicę. Kanały należy układać na 20 cm podsypce z piasku i obsypać 30 cm warstwą piasku.
4. Minimalne odległości przewodów kanalizacji sanitarnej od innych przewodów, urządzeń i obiektów infrastruktury technicznej
Przy projektowaniu kanałów należy zachować minimalne odległości w rzucie poziomym od innych przewodów , urządzeń i obiektów infrastruktury technicznej, zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami. Zalecane odległości przedstawia tabela nr 1 - załącznik do niniejszych wytycznych.
5. Skrzyżowania i kolizje z istniejącą i projektowaną infrastrukturą techniczną
a) Należy zachować odległość minimum 30 cm w świetle między krzyżującymi się przewodami.
b) W przypadku skrzyżowania z rurociągami gazowymi należy stosować normę PN-91/M-34501. Ponadto stosować się do warunków zawartych w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 26.04.2013 r. (Dz.U. z dnia 04.06.2013 r. poz.640), oraz wytyczne gestora sieci.
c) W przypadku skrzyżowania z kablami elektroenergetycznymi należy zastosować normę N-SEP-E-004. Przy skrzyżowaniach, na kablach, należy zastosować dzielone rury osłonowe np. produkcji „AROT-A", zgodnie z przepisami.
6. Materiał do budowy sieci kanalizacji sanitarnej
Sieć kanalizacji sanitarnej należy projektować z rur:
- PVC ze ścianką litą SDR34, SN8,
- kamionkowych,
- dla kanalizacji ciśnieniowej - rury ciśnieniowe PE,
- dla rur o średnicy powyżej 400 mm dopuszcza się dodatkowo stosowanie innych materiałów określonych w warunkach technicznych,
- przy wykonywaniu przewiertów należy stosować rury w wersji do przewiertów.
7. Studnie kanalizacyjne
a) Studzienki kanalizacyjne na sieci kanalizacji sanitarnej powinny spełniać wymagania normy PN-8- 10729: 1999.
b) Na kanałach sanitarnych należy przewidzieć studnie kanalizacyjne żelbetowe z pierścieniem odciążającym z włazami szczelnymi, dostosowanymi do przewidywanych obciążeń (w przypadku lokalizacji studni w pasie drogowym dodatkowo z zabezpieczeniem przed klawiszowaniem włazu):
- do głębokości 3,0m - o średnicy min.1,0 m
- poniżej głębokości 3,0m - o średnicy min.1,2m
o parametrach:
- beton klasy min C35/45
- wodoszczelność – min. W8
- nasiąkliwość – poniżej 5%
- mrozoodporność – F150
- otulina zbrojenia – 4cm
- stal AIII-N
c) Studzienki rewizyjne projektuje się:
- na odcinkach prostych w odległościach nieprzekraczających 60,0 m pomiędzy studzienkami,
- przy każdej zmianie kierunku, spadku i przekroju kanałów
d) Uzbrojenie na kanałach należy przewidywać dla potrzeb skanalizowania istniejącej i projektowanej zabudowy.
e) Włączenie do kanału należy zaprojektować w studzience rewizyjnej (istniejącej lub nowopojektowanej) , przy czym różnica wysokości pomiędzy dnem przyłącza, a dnem kinety w w. studzienki nie może przekraczać 0,6 m, w przeciwnym razie należy zastosować studzienkę z kaskadą zewnętrzną lub w uzasadnionych przypadkach kaskadę wewnętrzną, Wlot kaskady należy zlokalizować na wysokości hmin=0,5 średnicy kanału, lecz nie niżej niż 10 cm nad dnem.
8. Przepompownie.
a) Przy projektowaniu sieci kanalizacji sanitarnej należy, w pierwszej kolejności, o ile istnieje taka możliwość, projektować grawitacyjne odprowadzenie ścieków do istniejącej sieci kanalizacyjnej. Odprowadzenie ścieków za pomocą przepompowni dopuszcza się jedynie w przypadku braku technicznych możliwości grawitacyjnego ich odprowadzenia.
b) W przypadku braku możliwości odprowadzenia ścieków w sposób grawitacyjny i konieczności zastosowania na projektowanej sieci zbiorczej przepompowni należy wystąpić do tut. przedsiębiorstwa o dodatkowe wytyczne w zakresie przepompowni ścieków.
Warunki dotyczące odbioru wykonanych sieci
a) Roboty montażowe wykonuje Inwestor pod nadzorem ZPWiK Sp z o.o. ( nadzór obowiązkowy),
b) Wszelkie dokumenty związane z uzyskaniem zezwolenia na wejście w teren, na zajęcie pasa drogowego na czas przeprowadzania robót leżą po stronie Inwestora.
c) Na nadzór oraz na wykonanie włączenia proj. sieci do sieci miejskiej , wraz z zamontowaniem zasuwy Inwestor zobowiązany jest złożyć pisemne zlecenie przed rozpoczęciem robót.
d) Po złożeniu zlecenia, termin rozpoczęcia robót należy uzgodnić z przedstawicielami ZPWiK Sp. z o.o. w Zabrzu.
e) Włączenie (wcinkę) do istniejącego wodociągu wykonuje ZPWiK Sp z o.o, po uprzednim wykonaniu wykopu przez Inwestora.
f) Dla sieci zlokalizowanych na działkach stanowiących własność osób trzecich wskazane jest uregulowanie stanu prawnego lokalizacji sieci poprzez ustanowienie służebności przesyłu.
g) Dokonanie odbioru sieci potwierdzone jest sporządzonym w formie pisemnej protokołem odbioru końcowego, podpisanym przez przedstawiciela przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego oraz Inwestora sieci.
h) Warunkiem przystąpienia do odbioru sieci wodociągowej wraz z przyłączami jest uzyskanie prawidłowych wyników badań bakteriologicznych wody.
i) Odbiór jest wykonywany przed zasypaniem (zakryciem) sieci wodociągowej lub kanalizacyjnej wraz z przyłączami. Wszelkie odcinki sieci i przyłączy ulegające częściowemu zakryciu (tzw. prace zanikające) należy zgłaszać do odbioru częściowego przed ich zasypaniem.
j) Przed odbiorem końcowym należy bezwzględnie oznaczyć zabudowane uzbrojenie tabliczkami orientacyjnymi do oznaczania uzbrojenia przewodów wodociągowych.
k) Włączenie do istniejącej studni kanalizacji sanitarnej lub ogólnospławnej, bądź zabudowa studni na sieci kanalizacji sanitarnej lub ogólnospławnej winno być wykonywane pod bezwzględnym nadzorem przedstawiciela ZPWiK.
l) Próby i odbiory częściowe prowadzone są przy udziale upoważnionych przedstawicieli stron.
m) W celu spisania protokołu odbioru końcowego należy dostarczyć:
- inwentaryzację geodezyjną powykonawczą wykonanej sieci i/lub przyłączy wodociągowych oraz kanalizacyjnych, zgodną z § 57 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo Budowlane,
- kserokopię prawomocnego pozwolenia na budowę lub zgłoszenia budowy w przypadku budowy sieci rozdzielczych,
- oświadczenie kierownika budowy o zakończeniu budowy sieci rozdzielczych oraz o zrealizowaniu sieci zgodnie z dokumentacją projektową i obowiązującymi przepisami.
- protokół próby szczelności sieci,
- wyniki badań bakteriologicznych wody,
- inspekcję TV sieci kanalizacyjnej,
- na żądanie przedstawiciela przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego atesty, deklaracje zgodności bądź aprobaty techniczne materiałów wykorzystywanych do budowy sieci rozdzielczych i/lub przyłączy wodociągowych oraz kanalizacyjnych.